Yıl 1965 veya 1966, henüz ilk okula başlamamıştım. Yani 5-6 yaşlarındayım.

Palu Karşıbahçeler Değirmenbaşı mevkiinde oturuyoruz.

Babam beni bahçe komşumuz olan Muro Şabangil’in Fikri Koca Hoca’ya Kur’an okumaya gönderdi. Fikri Hoca, o zamanlar Palu Çarşıbaşı Ulu Camii’nde kayyım müezzin olarak görev yapıyordu.

Onların bahçesiyle bizim bahçe arasında bir bahçe ve şehre inen bir yol vardı. Daha önceleri sekiz değirmen ve bir dinki çalıştıran, aynı zamanda bütün bahçeleri sulayan bu su, bahçemizin içinden geçtikten sonra yol boyu Fikri Hocagil’in bahçesinden aşağı bahçelere ve değirmenlere doğru akardı. 

Çarşıya giden yol ayırımında suyun üzerine, insanların ve hayvanların üzerinden geçmesi için kalın tahtalar atılmıştı. Burayı geçer geçmez Fikri hocamızın bahçesine girerdik.

Bugün 90 yaşına ulaşmış olan ilk hocamız olan Fikri (Koca) hocamıza Cenab-ı Hakk sağlık ve sıhhat versin, bize evladı gibi davranır ve severdi. Benimle birlikte aşağı bahçelerden halam çocukları da gelirdi. Sakin ve sabırlı biriydi. Talebelerini bırakın dövmeyi, kızdığını bile hatırlamıyorum.   

Elifba kitapçığı (cüzü) elimizde her gün gidip gelmeye başladık.

Harfleri tek tek öğreniyoruz. Bu harflerin tümünü yani Arap alfabesinin 28 harfini bir arada toplayan; ebced (أبجد), hevvez (هوز), huttî (حطي), kelemen (كلمن), sa‘fes (سعفص), karaşet (قرشت), sehaz (ثخذ), dazağ (ضظغ) kelimelerini de ezberletmişti.   

Bir yandan Kur’an öğrenmeye çalışırken bize gerekli dini konular da ezberletilerek hafızalarımıza kazınıyordu.

Sen Müslüman mısın?..  –  Elhamdülillah Müslümanı.

Ne zamandan beri Müslümansın?..  –  Kalu bela’dan beri Müslümanım.

Rabbin kim?.. – Allah.

Kimin kulusun?.. – Allah’ın.

Kimin zürriyetindesin?..  –  Hz. Adem’in zürriyetindenim.

Kimin milletindensin?..  –  Hz. İbrahim’in milletindenim.

Kimin ümmetindensin?..  –  Hz. Muhammed’in ümmetindenim.

Dinin ne?.. – Dinim, İslam.

Kitabın ne?.. –  Kitabım, Kur’an-ı Kerim.

Bu bilgilerle birlikte; Eşhedü en la ilahe illallah ve eşhedü enne Muhammeden abdühü ve resulühü (beş şehadet ederim ki Allah’tan başka ilah yoktur. Ve yine şehadet ederim ki Hz. Muhammed (s.a.v.) O’nun kulu ve resulüdür) diyerek kelime-i şahadet anlamıyla birlikte ezberletilirdi.

Bu ezberlediklerimizin ne olduğunu yaşımız ilerledikçe öğrendik ve hiç unutmadık.

Artık harfleri öğrenmiş, bu harfleri yan yana getirerek kelimeleri de sökmeye başlamıştık.

Okumaya başladıktan sonra da sübhaneke, tahiyyat, salli, barik, rebbeba gibi namaz dualarını da ezberlemeye başlamıştık.

Ailemizde aldığımız ilk ve eğitim ve terbiyenin yanında bizlere Adab-ı muaşeret (görgü) kuralları da peyder pey, zamanı ve yeri geldikçe öğretiliyordu.

Kısa bir zaman zarfında elifba cüzünü bitirmiş, kelimeleri okumaya başlamıştık.

Bu arada dinimizde yapılması gereken en temel farzlardan biri olan 32 farzı da ezberlemeye başlamıştık. Bunlar;

İmanın şartları (6), İslam'ın şartları (5), Namazın farzları (12), Abdestin farzları (4), Guslün farzları (3) ve Teyemmümün farzları (2) olmak üzere toplamda 32 farzdan oluşuyordu.

Zaman için de bu ezberlediğimiz 32 farzın detayları da bizlere öğretildi.

Hocamız bunlarla birlikte bize Allah’u Teala’nın ve Peygamber Efendimiz (s.a.v.)’in sıfatlarını da öğretmişti.

Şimdi sıra Amme cüzündeydi. Amme cüzünü sondan başa doğru okumaya başladık. Bununla birlikte Elemtere’den yani Fil suresinden başlayarak namaz surelerini de ezberlemeye başlamıştık.

Kuranı daha güzel okumamız için tevcid dersleri de almaya başladık.

Hocamız bize nasıl abdest alacağımızı, nasıl namaz kılacağımızı da öğretiyordu.

Bu kısa özlü bilgilerle birlikte yine sual ve cevap yöntemiyle Peygamberimiz Hz. Muhammed (s.a.v.)’in hayatı da öğretildi.

Peygamberimiz nerede ve kaç yılında doğdu?.. – Mekke’de, 571 yılında doğdu.

Peygamberimizin dört güzel ismi nedir?  –  Muhammed, Mustafa, Ahmed, Mahmud.

Peygamberimizin babasının adı nedir?  –  Abdullah.

Annesinin adı nedir?..  –  Âmine.

Süt annesinin adı nedir?..  –   Halîme.

Dedesinin adı nedir?  –  Abdülmuttalip.

Peygamberimiz kaç yaşında peygamberlik geldi?..  –  40 yaşında. 

Kaç sene peygamberlik yaptı?..  –  23 sene peygamberlik yaptı.

Peygamberimiz nereye hicret etti?..  –  Medine’ye.

Kaç yaşında ve nerede vefat etti?..  –  63 yaşında Medine’de vefat etti.

Zaman içinde Kur’an’a çıkıncaya kadar bizlere birçok konu öğretilmiş ve ezberletilmişti.

Müslüman çocuğuna ilk öğretilenler bunlardı.

Osmanlı’dan, bu yana devam eden bir sistemdi.

Hoca(ları)mız bizlere hakiki İslam’ı öğretmişti.

Amme (Nebe) suresinin son ayetini küntü türaba diye bitirdiğimiz zaman hocamız da bir çift çoraba diye karşılık verirdi. Artık Kur’an okumayı tam anlamıyla öğrenmiştik. Amme cüzünü bitirmenin heyecanıyla eve geldiğimizde annemiz bir çift çorapla birlikte hediyelikler hazırlar ve bunu bizimle hocamıza gönderirdi.

Hocamızın tek ücreti bu hediye idi…

Daha sonra Tabereke, Kadsemi’a ve Vezzariyat cüzlerini de bitirdikten sonra Kur’an’a geçmiş sayılırdık.

İlk hocamız olan Fikri hocamızı, Abid Efendi, Hacı Ali Uğur Camii müezzini Osman Hoca ve Kur’an Kursu hocası diğer Osman Hoca takip etti. Hayatta olanlara sağlık ve sıhhat, vefat edenlere de Allah’tan rahmet diliyorum.

Çocukluğumuzda öğrendiğimiz bu bilgiler tap taze olarak halen hafızalarımızda.

Sizler de çocuklarınızın hafızalarına bu bilgileri mutlaka kazıyın.

Hakiki İslam’ı öğretin.

Bir gün gelir, hatırlayıverirler…

18.11.2022

Süleyman Yapıcı

Günışığı Gazetesi